Witaj, Uczestniku! Przed Tobą kompletny przewodnik, który krok po kroku przygotuje Cię do konkursu "Pingwin". Przeanalizowaliśmy dla Ciebie arkusze z lat 2022, 2023 i 2024 oraz oficjalny zakres materiału.
Używamy go do mówienia o:
Najważniejsza zasada: W 3. osobie liczby pojedynczej (on, ona, ono - he, she, it) do czasownika zawsze dodajemy końcówkę -s (lub -es).
Pytania i Przeczenia: Używamy operatorów DO i DOES (dla he, she, it).
W testach dla klasy 5 ten czas jest już uznawany za podstawę. Nie ma wielu pytań bezpośrednio o niego, ale jest kluczowy do zrozumienia tekstów. Na przykład w tekście o Gabi Mann (2024) czytamy o jej przyjaciołach-wronach, co jest stałym faktem.
1. My brother, Tom, .......... basketball every Friday.
B
2. A: .......... your parents like pizza? B: Yes, they .......... .
A
Używamy go do mówienia o czynnościach, które dzieją się:
Budowa: Zawsze potrzebujesz dwóch rzeczy:
Testy dla klasy 5 częściej skupiają się na przeszłości (Past Continuous), ale zasada budowy (czasownik "być" + -ing) jest identyczna. Jeśli opanujesz Present Continuous, zrozumienie Past Continuous będzie banalnie proste.
1. Listen! Your mother .......... to you.
B
2. A: What are you doing? B: I .......... for my keys.
C
Są czasowniki, których zazwyczaj nie używamy w czasie Continuous, bo opisują stany, a nie czynności (np. know, like, want, understand, remember).
Które zdanie jest (zazwyczaj) niepoprawne?
A. Mówimy "I know the answer." (Nawet jeśli wiemy "teraz").
To jest absolutny KLUCZ do testu dla klasy 5. Pytania o czasy przeszłe pojawiają się co roku i jest ich bardzo dużo.
Używamy go do mówienia o czynnościach, które zaczęły się i skończyły w przeszłości. Zwykle podajemy, kiedy to było (yesterday, last week, five years ago).
1. Czasowniki REGULARNE: Dodajemy końcówkę -ed.
2. Czasowniki NIEREGULARNE: Musisz nauczyć się ich form na pamięć (tzw. "druga kolumna").
3. Pytania i Przeczenia: Używamy operatora DID (lub DIDN'T).
4. Czasownik 'to be' w przeszłości: To wyjątek. Ma dwie formy i nie używa operatora did.
To jest wszędzie. Zobacz:
1. I .......... my uncle last weekend, but I .......... my aunt.
B
2. A: .......... you at home yesterday? B: No, I .......... .
C
Czasowniki "read" i "put" to pułapki. Ich forma Past Simple wygląda tak samo jak forma podstawowa, ale "read" czytamy inaczej!
Jak przeczytasz pogrubione słowo w zdaniu: "I read three books last summer."?
B. To forma przeszła, więc czytamy /red/.
Używamy go do opisu czynności, która trwała przez jakiś czas w przeszłości.
Budowa: Jak Present Continuous, ale z was/were:
Użycie: Najczęściej używamy go w połączeniu z Past Simple, aby pokazać, że jedna (dłuższa) czynność została przerwana przez inną (krótszą).
To ulubiony temat konkursu, często w formie "co robiłeś o konkretnej godzinie".
1. I .......... (read) a book when suddenly I .......... (hear) a strange noise.
C
2. What .......... at 10 p.m. last night?
C
To rozróżnienie jest KRYTYCZNE i wpływa na How much/many, some/any oraz a/an.
Pojawia się co roku bez wyjątku. Musisz znać na pamięć słowa-pułapki.
Bank Słów Niepoliczalnych (z testów): water, furniture, rice, rain, milk, equipment, rubbish, luggage, fun, gold, snow, spaghetti, information, hair, bread, news, advice.
Używamy ich jako określniki ilościowe.
To rzeczowniki powstałe z połączenia dwóch innych słów (np. water + fall = waterfall).
Konkurs sprawdza Twoją znajomość utartych połączeń.
1. How .......... homework do you have today?
B (homework jest niepoliczalne)
2. I'm sorry, we don't have .......... bananas, but we have .......... nice apples.
A
3. Which word is uncountable?
B
4. A place where you wait for a bus is called a bus .......... .
C (bus stop to rzeczownik złożony)
Słowo "hair" (włosy) jest zwykle niepoliczalne (She has long, brown hair.). Ale staje się policzalne, gdy mówimy o pojedynczych włosach.
Które zdanie jest poprawne?
C. Zdanie A oznacza "jeden włos". Zdanie B mogłoby oznaczać "dużo włosów" (np. kłębik). W teście (2022) hair było traktowane jako niepoliczalne (ogólna masa włosów na głowie).
Mamy 3 stopnie: równy (big), wyższy (bigger), najwyższy (the biggest).
1. Krótkie przymiotniki (1-sylabowe):
2. Długie przymiotniki (2+ sylaby):
3. Nieregularne (MUSISZ ZNAĆ!):
Ważne słowo: THAN (niż) - używamy go zawsze przy porównaniach w stopniu wyższym. Apples are bigger than grapes.
Proste pytania o właściwą formę w zdaniu.
1. This is .......... film I have ever seen.
C
2. My new phone is .......... than my old one.
B
Musisz rozróżnić dwie grupy:
| Przymiotnik (z rzeczownikiem) | Zaimek (samodzielny) |
|---|---|
| my | mine |
| your | yours |
| his | his |
| her | hers |
| its | (brak) |
| our | ours |
| their | theirs |
1. That bicycle is .......... . I bought it last week.
B
Używamy przedimka the przed:
NIE używamy przedimka przed:
Wyrażamy obowiązki, nakazy i zakazy.
Najważniejsza różnica:
Pytania: W pytaniach o obowiązek najczęściej używamy have to.
1. You .......... touch that wire! It's very dangerous!
B
2. You .......... come with us if you don't want to. You can stay home.
C
Musisz wiedzieć, jak reagować w konkretnych sytuacjach. Zakres materiału i testy kładą nacisk na:
1. Ostrzeganie (Warning):
2. Gratulowanie (Congratulating):
3. Wyrażenia, które NIE są gratulacjami/ostrzeżeniami:
Zawsze w formie pytania sytuacyjnego: "Co powiesz, gdy..."
1. Your friend has just won a match. What do you say?
C
2. A small child is running towards a busy street. What do you shout?
A
To jest Twoja tajna broń. Opanowanie tego słownictwa da Ci ogromną przewagę.
| Kategoria | Angielski | Polski |
|---|---|---|
| Rodzina | aunt / uncle | ciocia / wujek |
| cousin | kuzyn / kuzynka | |
| nephew / niece | siostrzeniec, bratanek / siostrzenica, bratanica | |
| father-in-law / mother-in-law | teść / teściowa | |
| husband / wife | mąż / żona | |
| grandparents | dziadkowie | |
| siblings | rodzeństwo | |
| Relacje | best mate / friend | najlepszy kolega / przyjaciel |
| acquaintance | znajomy | |
| colleague | kolega z pracy | |
| neighbour | sąsiad | |
| Wygląd | eyebrow | brew |
| hair | włosy | |
| straight / curly / wavy hair | proste / kręcone / falowane włosy | |
| blonde / dark / ginger hair | blond / ciemne / rude włosy | |
| slim / overweight | szczupły / z nadwagą | |
| tall / short / medium height | wysoki / niski / średniego wzrostu | |
| Wiek | toddler | małe dziecko (uczące się chodzić) |
| teenager | nastolatek | |
| in his early twenties | po dwudziestce (np. 21-23) | |
| in his late twenties | przed trzydziestką (np. 27-29) | |
| middle-aged | w średnim wieku | |
| elderly | starszy, w podeszłym wieku | |
| Uczucia | disappointed | rozczarowany |
| sad / unhappy | smutny / nieszczęśliwy | |
| excited | podekscytowany | |
| confident | pewny siebie | |
| lazy | leniwy | |
| gentle | łagodny, delikatny | |
| punctual | punktualny | |
| angry | zły, rozgniewany | |
| bored | znudzony | |
| tired | zmęczony | |
| worried | zmartwiony | |
| proud | dumny |
| Kategoria | Angielski | Polski |
|---|---|---|
| Pomieszczenia | dining room | jadalnia |
| living room | salon | |
| bedroom | sypialnia | |
| bathroom | łazienka | |
| kitchen | kuchnia | |
| hall | przedpokój | |
| attic | strych | |
| basement / cellar | piwnica | |
| garage | garaż | |
| Meble | armchair | fotel |
| sofa / couch | sofa, kanapa | |
| wardrobe | szafa | |
| chest of drawers | komoda | |
| bookshelf | półka na książki | |
| desk | biurko | |
| cupboard | szafka kuchenna | |
| Prace domowe | tidy up | sprzątać, porządkować |
| make the bed | ścielić łóżko | |
| wash the dishes | zmywać naczynia | |
| load the dishwasher | załadować zmywarkę | |
| set the table | nakrywać do stołu | |
| water the plants | podlewać rośliny | |
| take out the rubbish | wynosić śmieci | |
| sweep the floor | zamiatać podłogę | |
| vacuum / hoover | odkurzać | |
| do the laundry | robić pranie | |
| iron clothes | prasować ubrania | |
| Typy domów | cottage | domek wiejski |
| castle | zamek | |
| mansion | rezydencja | |
| caravan | przyczepa kempingowa | |
| flat / apartment | mieszkanie | |
| terraced house | dom szeregowy | |
| detached house | dom wolnostojący | |
| semi-detached house | bliźniak |
| Kategoria | Angielski | Polski |
|---|---|---|
| Posiłki | breakfast | śniadanie |
| lunch | lunch, obiad | |
| dinner / supper | kolacja | |
| snack | przekąska | |
| dessert | deser | |
| Produkty | flour | mąka |
| butter | masło | |
| baking powder | proszek do pieczenia | |
| sugar | cukier | |
| salt | sól | |
| pepper | pieprz | |
| oil | olej | |
| vinegar | ocet | |
| honey | miód | |
| jam | dżem | |
| Grupy żywności | vegetables | warzywa |
| meat | mięso | |
| grains | zboża | |
| dairy products | nabiał | |
| seafood | owoce morza | |
| Przykładowe warzywa | ham | szynka |
| broccoli | brokuły | |
| oats | owsianka | |
| leek | por | |
| sausages | kiełbaski | |
| rice | ryż | |
| pasta / spaghetti | makaron / spaghetti | |
| potatoes | ziemniaki | |
| tomatoes | pomidory | |
| cucumber | ogórek | |
| lettuce | sałata | |
| cabbage | kapusta | |
| Gotowanie | mix | mieszać |
| bake | piec (w piekarniku) | |
| fry | smażyć | |
| boil | gotować (w wodzie) | |
| roast | piec (mięso) | |
| grill | grillować | |
| steam | gotować na parze | |
| chop / cut | kroić | |
| peel | obierać | |
| pour | nalewać | |
| stir | mieszać (łyżką) | |
| melt | topić | |
| Narzędzia kuchenne | chopping board | deska do krojenia |
| frying pan | patelnia | |
| tin opener / can opener | otwieracz do puszek | |
| saucepan / pot | garnek | |
| oven | piekarnik | |
| microwave | mikrofalówka | |
| Smaki | salty | słony |
| spicy | pikantny | |
| sour | kwaśny | |
| sweet | słodki | |
| bitter | gorzki | |
| delicious | pyszny | |
| disgusting | obrzydliwy |
| Kategoria | Angielski | Polski |
|---|---|---|
| Geografia | lake | jezioro |
| sea | morze | |
| ocean | ocean | |
| river | rzeka | |
| forest | las | |
| mountain | góra | |
| hill | wzgórze | |
| valley | dolina | |
| desert | pustynia | |
| island | wyspa | |
| beach | plaża | |
| coast | wybrzeże | |
| waterfall | wodospad | |
| cave | jaskinia | |
| field | pole | |
| meadow | łąka | |
| Pogoda | sunny | słonecznie |
| cloudy | pochmurnie | |
| rainy | deszczowo | |
| snowy | śnieżnie | |
| foggy | mgliście | |
| windy | wietrznie | |
| stormy | burzowo | |
| hot / warm / cool / cold | gorąco / ciepło / chłodno / zimno | |
| freezing | mroźnie | |
| Pory roku | spring | wiosna |
| summer | lato | |
| autumn / fall | jesień | |
| winter | zima | |
| Zwierzęta | cat / kitten | kot / kotek |
| dog / puppy | pies / szczeniak | |
| hamster | chomik | |
| llama | lama | |
| mouse / mice (l.mn.) | mysz / myszy | |
| rabbit | królik | |
| guinea pig | świnka morska | |
| parrot | papuga | |
| crow | wrona | |
| eagle | orzeł | |
| owl | sowa | |
| pigeon | gołąb | |
| swan | łabędź | |
| duck | kaczka | |
| chicken | kurczak | |
| cow | krowa | |
| horse | koń | |
| sheep | owca | |
| pig | świnia | |
| goat | koza | |
| elephant | słoń | |
| lion | lew | |
| tiger | tygrys | |
| bear | niedźwiedź | |
| wolf | wilk | |
| fox | lis | |
| tame / wild | oswojony / dziki | |
| Rośliny | tree | drzewo |
| flower | kwiat | |
| grass | trawa | |
| bush | krzak | |
| leaf / leaves (l.mn.) | liść / liście | |
| Miesiące | January, February, March | styczeń, luty, marzec |
| April, May, June | kwiecień, maj, czerwiec | |
| July, August, September | lipiec, sierpień, wrzesień | |
| October, November, December | październik, listopad, grudzień | |
| Dni tygodnia | Monday, Tuesday, Wednesday | poniedziałek, wtorek, środa |
| Thursday, Friday | czwartek, piątek | |
| Saturday, Sunday | sobota, niedziela |
1. This lemonade is too .......... . Did you forget to add sugar?
C
2. A large area of trees is a .......... .
C
| Kategoria | Angielski | Polski |
|---|---|---|
| Transport | bike / bicycle | rower |
| car | samochód | |
| truck / lorry | ciężarówka | |
| van | furgonetka | |
| bus | autobus | |
| coach | autokar | |
| tram | tramwaj | |
| underground / subway / metro | metro | |
| train | pociąg | |
| ship | statek | |
| ferry | prom | |
| boat | łódka, łódź | |
| canoe | czółno, kanu | |
| kayak | kajak | |
| dinghy | ponton | |
| yacht | jacht | |
| plane / aeroplane / airplane | samolot | |
| helicopter | helikopter | |
| glider | szybowiec | |
| submarine | łódź podwodna | |
| hot air balloon | balon na gorące powietrze | |
| rocket | rakieta | |
| scooter | hulajnoga | |
| motorbike / motorcycle | motocykl | |
| Podróże | travel around the world | podróżować dookoła świata |
| trip | wycieczka | |
| journey | podróż | |
| voyage | rejs, podróż morska | |
| tour | wycieczka objazdowa | |
| destination | cel podróży | |
| luggage / baggage | bagaż | |
| suitcase | walizka | |
| backpack / rucksack | plecak | |
| ticket | bilet | |
| passport | paszport | |
| boarding pass | karta pokładowa | |
| Miejsca | airport | lotnisko |
| railway station | dworzec kolejowy | |
| bus stop | przystanek autobusowy | |
| platform | peron | |
| harbour / port | port |
| Kategoria | Angielski | Polski |
|---|---|---|
| Hobby | playing the violin | gra na skrzypcach |
| playing the piano | gra na pianinie | |
| playing the guitar | gra na gitarze | |
| collecting stamps | zbieranie znaczków | |
| collecting coins | zbieranie monet | |
| listening to music | słuchanie muzyki | |
| meeting friends | spotykanie się z przyjaciółmi | |
| having a picnic | mieć piknik | |
| baking | pieczenie | |
| watching TV | oglądanie telewizji | |
| reading books | czytanie książek | |
| playing computer games | granie w gry komputerowe | |
| drawing / painting | rysowanie / malowanie | |
| photography | fotografia | |
| gardening | ogrodnictwo | |
| fishing | wędkowanie | |
| hiking | wędrówki piesze | |
| camping | biwakowanie | |
| Sport | swimming | pływanie |
| diving | nurkowanie | |
| walking | spacerowanie | |
| jogging | bieganie | |
| cycling | jazda na rowerze | |
| football / soccer | piłka nożna | |
| basketball | koszykówka | |
| volleyball | siatkówka | |
| tennis | tenis | |
| table tennis / ping-pong | tenis stołowy | |
| ice skating | łyżwiarstwo | |
| skiing | narciarstwo | |
| snowboarding | snowboard | |
| Zakupy | customer | klient |
| shop assistant | sprzedawca | |
| cashier | kasjer | |
| shop / store | sklep | |
| supermarket | supermarket | |
| shopping centre / mall | centrum handlowe | |
| market | rynek, targ | |
| price | cena | |
| discount | zniżka | |
| sale | wyprzedaż | |
| receipt | paragon | |
| change | reszta | |
| cash | gotówka | |
| credit card | karta kredytowa | |
| wallet | portfel | |
| purse | portmonetka | |
| How much is this...? | Ile to kosztuje? | |
| Can I help you? | Czy mogę pomóc? | |
| I'm just looking | Tylko się rozglądam |
| Kategoria | Angielski | Polski |
|---|---|---|
| Zawody | teacher | nauczyciel |
| doctor | lekarz | |
| nurse | pielęgniarka | |
| dentist | dentysta | |
| vet / veterinarian | weterynarz | |
| police officer / policeman | policjant | |
| firefighter / fireman | strażak | |
| pilot | pilot | |
| driver | kierowca | |
| mechanic | mechanik | |
| engineer | inżynier | |
| architect | architekt | |
| builder | budowniczy | |
| plumber | hydraulik | |
| electrician | elektryk | |
| carpenter | stolarz | |
| painter | malarz | |
| cook / chef | kucharz | |
| waiter / waitress | kelner / kelnerka | |
| baker | piekarz | |
| butcher | rzeźnik | |
| hairdresser | fryzjer | |
| barber | fryzjer męski | |
| artist | artysta | |
| musician | muzyk | |
| actor / actress | aktor / aktorka | |
| singer | piosenkarz | |
| dancer | tancerz | |
| writer / author | pisarz | |
| journalist | dziennikarz | |
| photographer | fotograf | |
| scientist | naukowiec | |
| programmer | programista | |
| secretary | sekretarka | |
| accountant | księgowy | |
| lawyer | prawnik | |
| judge | sędzia | |
| farmer | rolnik | |
| gardener | ogrodnik | |
| postman | listonosz | |
| librarian | bibliotekarz |
1. Which means of transport flies in the air?
C
2. A person who buys products in a shop is a .......... .
A
Teksty na konkursie (o Gabi, o festiwalu w Lublinie, o psie Stormy) są krótkie, ale pytania bywają podchwytliwe.
Nasza strategia (3 kroki):
Jeśli zastosujesz te wskazówki i solidnie przerobisz to repetytorium, jesteś na świetnej drodze do sukcesu. Powodzenia!